lausitz.la : luzica.la

mehr erfahren:wjace zhonić  dokumente:dokumenty  lieder:spěwy  links:pokazki   blog  serbska karta

 

Arnošt Muka
Pućowanje we wótcnym kraju (1880)

Z: Arnošt Muka, Pućowanje po Serbach, Nakład Domowiny Budyšin, 1957

W Rěčičanskej korčmje so posylniwši, dobywachmoj so při zamróčenym njebju přez němskej namjeznej wjesce Werdu a Hamoršća do Štyrjoch Dubow (serbske) a wot tam přez powodźene łuki do Mochowca, při čimž mějachmoj přez hrjebje skakać, zo tak nohi wotlětowachu. Do Mochowca pak so tohodla podachmoj, dokelž běchu Křižanecy wotročka wot tam sem měli, kiž bě košlu “sudlicu” a měšk “cympl” mjenował. 

Nětko so poča dešćik z njebjes kidać. Njedźiwajo pak na to, čampachmoj po wsy wokoło, pytajo něšto nazhonić. Tuž nadeńdźechmoj rjanu kulojtu słužobnicu, kiž wonka na zahrodźe walčki rubaše. Z tutej započachmoj rozmołwu a wabichmoj ju, zo by namaj štučki spěwała, ale wona měješe twjerdu hłowu: njechaše namaj spěwać ani spěwy wukazować. Tak zhubichmoj nadźiju a ćěrjenaj wot dešćika ćeknychmoj, dokelž tu njebě ani korčma ani serbski wučer w šuli, zaso wróćo do Štyrjoch Dubow. Tam běchu so hižo Dubjanske žony a holcy domasałe, za čim mój čušlimoj, a jako so tam nětko zaso we wsy wokoło wjerćachmoj kaž ganzoraj, zo tak dešćik z nosa do huby kapaše, wotewri so nadobo w pódlanskim burskim domje wokno a rjana młoda žónska na naju zawoła: “Nó, pojtaj tola hew! My žno budźomy wamaj spěwać!”

Do domu tak přećelnych ludźi spěšnje zastupiwši, nadeńdźechmoj tam mać, na rukomaj z dźěsćom, kotrež runje ćěšeše; z boka tłóčeše so k njej rjany čerwjenoličkojty pachołk, na teju cuzeju dundakow z wulkim brunym wóčkom spłóšiwje hladajo. Připódla na stólčku sedźeše při motydłach stara stulena a zmoršćena wowka, trochu dale na ławce předźeše pilnje kulojtotołsta słužobnica, a při łožu, kiž kaž skoro wšudźe tam deleka wo jstwě steješe, hotowaše so pyšna Hanka běła, čerwjena preč na puć, zo by hotowe předźeno do Rěčic na předań njesła. Tudy dyrbjachmoj so nětko wězo přede wšěm wuznać, štó a što a zwotkel smój, a za to nawědźichmoj z lubozneju ertow něšto rjanych narodnych pěsničkow, z kotrychž chcu česćenym čitarjam hnydom tele hrónčko přeradźić:

                        Na hórce sem woral,

                        We dólčku sem sykl:

                        We łóžku sem ležal,

                        Hač kapon jo spěwal.

Hdyž běchmoj tutón “próznički” (pěsnički) žórlacy kužoł po zdaću dospołnje wučerpałoj a małemu Jankej, dokelž chcyše so tež do studentow podać, dwaj swětłaj slěbornaj k wopomnjeću wobradźiłoj, chwatachmoj, dokelž so hišće přeco dešćik kidaše, do wjesneje korčmy, zo bychmoj so dla “kontenancy” při tajkim wjedrje zdobnje tež wot nutřka namačałoj. Tu poskići so namaj nowy wobraz. Za kachlemi sedźeše čornowłosata a čornowóčkata holčka, rjana, ale blěda; bě chora a měješe zrudny, melancholiski wuraz we wobliču, kiž naju cyle wobkuzła a za zrudnušku zaja. Tola tute naju zahorjene a sobuželne mysle wotwobroći wot njeje z mocu druha kupa, dospołnje hinašeho ducha a wašnja. Sedźachu tam při woknje za blidom starc, jeho dźowka z přichodnym synom a jich susod, wšitcy Mochowčenjo. 

Z jich njećichich a njelutnych rěčow zhonichmoj bórze, zo so ze Zhorjelskeho hermanka domoj wróćeja. Cyle konsekwentnje běchu tež tući, runje kaž mój, na njepowalnu, ale powučacu zasadu přišli: hdyž wonka mača, “musy” so tež nutřka mačeć. Tuž bě knjez Palenc tudy z knjezom. A ta žonka bě smjerć zdwórliwa přećiwo swojemu mužej a staremu nanej. Pjelnješe jimaj pospochi z wulkim wušikom jenu škleńčku čisteho po druhej do šije bjez přestaća wołajo: “Nó, ab vórt, ajne glas noch – nur ajne glas noch – pij doch drjechmo!” – Kajki je tuta zdwórliwosć kónc a wuspěch měła, njemóžu prajić, dokelž prjedy woteńdźechmoj.


impressum