Na druhe ranje pytachmoj za zawostajenymi serbskimi rukopisami fararjow Hauptmanna a Štempla we wulkej farskej knihowni, njenamakachmoj pak ničo, ani jednych serbskich knihow, wjele mjenje rukopisow: Štemplowe ćišćane knihi běchu jeho doběrnicy do Berlina předali a z jeho serbskich rukopisow běše jeho přichodny syn, kiž je překupc, dutki dźěłał a jeho dźowka z nimi kofej přihrěwała. Wot Lubnjowskeje wěže mějachmoj krasny wuhlad na wjerchowski hród a park, na bohatu płódnu wokolinu a na krasne błótowske lěsy. 

Wot Lubnjowa wjezeše naju Njabožkojski łódźnik dale nimo Lěd do Błótow Lubnjowskeho knježka wjercha Lynara; tu bywaše woda w tych Sprjewinych promjenjach přeco niša a rjane krasne wólše běcho zwjetša pobite: knjez wjerch běše pječa pjenjezy trjebał. Blisko Stareje Niwy (Alt Zauche), Wózwjercha (Wußwerk) a Noweje Niwy (Neu Zauche) běchu kanale tak niłke a parowite, zo móžachmy z čołmom lědy hač do bliskosće wsy dojěć a pola Tšupca (Straupitz) dyrbjachmy chětro daloko přede wsu z čołma wulězć. Starši Niwjenjo a Wózwjeršenjo móža hišće nimale wšitcy serbsce; jena starša žona na čołmje, jako naše serbske rozmołwjenje słyšeše, nas radosćiwa witaše ze słowami: “Witajśo ku nam!” 

Te tři wsy maja podobny raz kaž wšitke błótowske wsy, wosebje kaž Myšyn (Müschen). Wjetšina dworow ma hišće słomjane krywy. Cyle hinaši napohlad pak ma Tšupc: tuto hermanske městno je skerje na městačko hač na wjes podobne, ma wjele rjanych nowych cyhelowych twarjenjow, wosebje wokoło wobšěrnjeho torhošća, wulku krasnu cyrkej, wobsažnu nowu šulu a faru a wšelake hosćency, zboka je krasny hród a knježi dwór hrabjow z Houwald z mócnym parkom. Před sto lětami běše wjes hišće nimale cyle serbska, nětko rozumja pak jenož wšelacy stari Tšupčenjo serbsce a z młodych přichadnicy z Błótow a z druhich serbskich stronow. Tola serbsku drastu žónske hišće wotpołožiłe njejsu.

Samsny dźeń chcychmoj hišće zaso hač do serbskich stronow dojěć, zo bychmoj tam wječor něšto za naju wědomostne zběrki dobyć móhłoj. Tuž wróćichmy so z čołmom hłubje do Błótow nutř docpěwši wjesku Rězaki, pomjenowanu po rězaku; při rězaku tam dyrbjachmy zastać a młynskich won wołać, zo bychu nam pomhali čołm přez zaraćenja a młynski puć z jedneje hrjebje do druheje sćahnyć; pomhachu zwólniwje a rěčachu z nami serbsce, dwělowachu pak, hač při tak niłkej wodźe Běłu Góru (Byhleguhre), do kotrejež hišće chcychmoj, docpějemy. Wječorne směrki tež hižo na zemju padachu a Błóta so přeco bóle z młu zaćahnychu. Tola naš łódźnik sylnje dale štapaše, lědma čołm přez syćizny a napław předobywajo. Druhdy stonajo zasta; spokojachmoj jeho, na wječor dobru pječeń a piwa do syteje wole lubjo. Tak běchmy so snadź hodźinu po niskej a wuskej hrjebi kaž šlinki do prědka wlekli – tuž nadobo pris pras! – žerdź našeho čołmarja bě złamana. Dyrbjachmy wustupić – njewědźachmy, do kotreho kónca – bě hižo cyle ćma – nadobo zasłyšachmy psy šćowkać – swěrni Bernhardinarjo! – Prěki přez parite łuki a pola přińdźechmy bórze na puć – a poł hodźiny pozdźišo sedźachmy w Běłogórjanskej korčmje wjesele bamborjo při škleńcy piwa. Wočakowany wědomostny wudobytk njebě wulki, nóclěh bě snadny, tola pak spachmoj słódšo hač baronaj w móšku a srjedź pjenježnych horow.

Na druhe ranje rozžohnowachmoj so ze swojim łódźnikom a zapřahnychmoj zaso swojeju bruneju abo lěpje šěreju, dokelž jeju hižo wjac dnjow nichtó wuswětlił njebě. Susodna Běła Górka je mała chudobna wjeska wobstejo z dźěłaćerskich chěžkow, a jej podobna běše wjeska Zakazn (Saccasne); lud pak bě jara přećelny, dobroćiwy, dowěrliwy, zhonichmoj, zo ma tam jedna stara wowka jedne serbske rukopisne bjatowarske, dokelž běchu mi zajimaw, chcych sebi je požćić; wona běše hnydom zwólniwa a jako so ju woprašach, hač so wona wo nje njeboji, dokelž mje tola njeznaje, wona dowěrliwje rjekny: “Ně, wšako sće Wy Serb a Serb Serba zjebać njemóže!” Ja sebi pomyslich: “Ach Božo, hdy by tola hišće wšudźe w našich Serbach tuta swěra a dowěra z domom była!” Na to přińdźechmoj do wjetšich a bohatšich Błótowskich wsow Smogorjowa (Schmogrow) a Prjawoza (Fehrow), kotrejž ja hižo z prjedawšich lět znajach.