lausitz.la : luzica.la

mehr erfahren:wjace zhonić  dokumente:dokumenty  lieder:spěwy  links:pokazki   blog  serbska karta

 

Arnošt Muka
Dundanki a drohowanki po Serbach - katolski kraj (1890)

Z: Arnošt Muka, Pućowanje po Serbach, Nakład Domowiny Budyšin, 1957

Nowosličan Kušk bě wuknył wot Chrósčan Michalca a husto z nim a z Hórnikec Michałom na kwasach a w korčmach serbske reje piskał. Wón tež skoržeše, zo serbske rejowanje přeco bóle přestawa a dawaše winu tym nowym wulkim salam, kotrež so wšudźe twarja; na nich móža rejwarjo prawje wokoło hanjeć a tuž radšo solo (t.j. němske reje) hač serbsce rejuja. Jenož, hdźež maju mjenje městna, na mjeńšich łubjach a na kwasach, hišće wjele serbsce rejuja a to při kwasach stajnje swatojo, družki a druzy, hdyž njewjetu k rejam wodźa.

Jako namaj Kušk swoje reje piskaše, přińdźe do korčmy Róžeńćan wučer ze žandarmom, kiž so tam wusydnywši dźiwnje na naju hladaše a so pola prěnišeho skradźu wobhonjowaše, štó mój smój a po čim chodźimoj. Mjez tym, zo tam Černý dale zapisowaše, ja podarmo za pěsničkami po Nowoslicach a Sernjanach běhach.

Tón dźeń nocowachmoj we Łazkowskim młynje pola jara přećelneje Komorec swójby; bě pak tu nóc tak ćopło, zo so poćachmoj kaž šwincaj a dla tužnoty lědma wóčko zandźelichmoj. Wječor běch so hišće dźiwał jednemu hajnikej tam, kiž z rodu Serb samo ze swojim přećelom, knjezom kapłanom, němsce rěčeše.

Po dobrym snědanju dóńdźechmoj nazajtra do Ralbic, wopytachmoj tam naju přećela knjeza kapłana Bjedricha a z nim knjeza fararja Bjeńša, 80-lětneho starca, kiž na hubjeństwo w ratarstwje a na njepřezjednosć mjez Słowjanami a Němcami skoržeše, a knjeza kantora Hicku, kiž je so před krótkim na wotpočink podał. W Šołćic horčmje, hdźež namaj jich wosomlětny synk derje dosć na huslach piskaše, zapisach sebi ja při wobjedźe někotre pěsnički ze rta spěwlubowaceje knjenje Šołćineje, a potom napisowaše Adolf pola herca Hicki, w jara přećelnej serbskej swójbje, rjanu hromadku serbskich rejow. Přewodźanaj wot knjeza kapłana Bjedricha a knjeza wučerja Hicki hač do Šunowa, hdźež w jednym młodym krawcu zahoriteho Serba zeznachmoj, sahachmoj při chowanju słónca najprjedy po wonitej holi a dale po jara próšnej dróze přez Debricy do Wóslinka, hdźež jara sprócnaj hižo po wječornym směrkanju na faru dońdźechmoj, wutrobnje witanaj wot lubeho mi přećela knjeza fararja Wałtarja a jeho swójbnych.

Nazajtra běše njedźela. Dopołdnja dźěchmoj kemši a po kemšach wobhladachmoj sebi wjes Wóslink; wšudźe nadeńdźechmoj přećelnych ludźi. Potom wotpočowachmoj na farje při wutrobu wokřewjacej zabawje. Póndźelu rano pak podachmoj so znowa na slědźenje za serbskimi pěsnjemi a hłosami a wopytachmoj najprjedy herca Matejška we Wóslinku. Nic jeno Matejšk, ale tež jeho synojo běchu hercy. Serbsku reju mjenowaše wón po wašnju woneje strony pólsku reju abo serbsku polonezu, tola zdadźa so tež hłosy jeho pólskich resp. serbskich rejow bóle nowotne być hač w katolskich stronach, nimo toho maju wone tři klawzy, to je wotdźěle, město dweju kaž posledniše. Te krótke dwajdźělowske reje Matejšk rad njepiska, dokelž jeho, kaž praješe, wostudźa. Rejuja pak so tute serbske polonezy jenož hišće póstnicy a to druhdy na to wašnje, zo sebi pódla rejowarjo swoje rejowarki wotměnjeju. Tola hdyž su tři abo štyri tajkich “pólskich” wurejowali, potom sebi zaso sola, to je němske reje, žadaju. W přestawkach mjez rejemi hólcy a holcy druhdy pěsnički spěwaju, tola wjace němskich hač serbskich.

Přewodźanaj wot šulskich dźěći wopytachmoj dale w Lěskej němskeho herca Šuberta, kiž drje tež serbske polonezy znaješe, ale je namaj piskać njechaše. Tež wón swědčeše, zo je jich serbska reja hinaša hač w katolskich stronach. Před 15 abo 20 lětami su ju tam hišće w korčmach husto rejowali, nětko pak sebi ju jenož hišće druhdy na kwasach a póstnicy kazaju. Dale wón to njezhotowi, štož w serbskej reji leži, zo pak je tež jara ćežko, serbske reje piskać nawuknyć, přetož “hdyž je mi serbski herc dźensa 99 raz jenu reju na to same wašnje piskał, jutře hižo piska wón ju wěsće hinak”.

impressum