lausitz.la : luzica.la

mehr erfahren:wjace zhonić  dokumente:dokumenty  lieder:spěwy  links:pokazki   blog  serbska karta

 

Arnošt Muka
Dopomnjenki na dundanki po Delnich Serbach (1888)

Z: Arnošt Muka, Pućowanje po Serbach, Nakład Domowiny Budyšin, 1957

We Wóseńku dowjedźe naju naš přećel Šwjela ke knjezej wučerjej Bremkej, sobustawej wotrěda Maćicy Serbskeje. Přez Wólšynku (Oelsnig) wróćichmy so do Skjarbošća a dóńdźechmy nimo “Kapoweje Górki” hišće do susodneho Lutola (Leuthen) ke knjezej kantorej Kopfej (Glowanej), dobremu pedagogej a znatemu delnjoserbskemu pěsnjerjej, kiž ma nimo kantora Šwjele sobu najwjace zasłužby wo wučisćenje a wuporjedźenje dotal tak špatnych delnjoserbskich spěwarskich knihow: wón je nětko než njebohi. Zrudno běše namaj wokoło wutroby, jako zhonichmoj, zo wobaj tak dobraj Serbaj Kopf a Šwjela, kiž mataj wutrobu za swój narod, wot wobstejnosćow so nuzowanaj čuještaj, swoje zwjetša serbske šulske dźěći we wšěm jenož němski rozwučować.

Ze Skjarbošća wjezeše naju na druhi dźeń jedyn Skjarbošćanski bur, kiž wězo derje serbsce powědaše, přewodźaneju wot našeho přećelneho hospodarja Šwjele, do Wětošowa najprjedy přez z wjetšeho dźěla serbske wsy Lutol, Wintorp, Kóšnojce (Koschendorf), Njamorojce (Illmersdorf), Bródkojce (Brodtkowitz) a Hustań (Wüstenhain), hdźež bě korčmar, runjež z rodu Serb, wulki njepřećel swojeje maćerneje rěče, njedźiwajo na to, zo němsce jara špatnje, haj směšnje rěčeše. Wot tam přińdźechmy do nimale přeněmčenych wsow. We Łazu (Laasow) bě wulki knježi dwór, rjana fara, přećelny wučer a špatna korčma. W Pšynjach (Missen), hdźež je so pozdźišo za hubjeu staru rjana nowa cyrkej natwariła, zeznachmy korčmarja Krygarja, dobreho Serba z Gołkojc (Kolkwitz), kotrehož syn tehdy teologiju studowaše, pozdźišo we Wojerecach pola archidiakona Dobruckeho hornjoserbšćinu nawukny a nětko w Sprjejcach (Spreewitz) ze serbskim fararjom bywa.

Chuda wjes Herpna (Repten) wuznamjenja so přez to, zo so wot Serbow wšelako wurjekuje: Orpna, Erpnjo, Erpna, Herpna; jena žona, kiž tam z małeje chěžki přez hišće mjeńše woknješko hłowu tykaše, nam na serbske prašenja serbsce wotmołwješe. Łoboźice (Lobendorf), mała wjes z wulkim ryćerkubłom, běchu mi přez to zajimawe, dokelž je so w zašłym lětstotku jena moja praćeta z našeho kubła we Wosyku tam dele wudała, ženjena wot wěsteho Königa (Krala), kiž bu pozdźišo do rjada zemjanow pozběhnjeny. Jeju potomnicy, bohužel zněmčeni, su hišće dźensa wosebje w Sakskej žiwi. 

W Kósojcach (Koßwig) běše w korčmje runje wulka zwada a hara, jako tam na wječor dojědźechmy. Tuž chwatachmoj dale do Wětošowa, hdźež w hosćencu nocowachmoj. Wětošow je kaž Mužakow městačko na serbskich mjezach, z wjetšeho dźěla wot hišće cyle serbskich wsow wobdate, kotrež maja w tym měsće swoju serbsku cyrkej. Tute wsy chcychmoj nazajtra wohladać. Tuž dźěchmoj přez Zušow (Suschow) a Długi (Dlugy, wot lěta 1937 Fleißdorf) do Njabožkojc (Naundorf) w Błótach a ke knjezej wučerjej Lejnikej, dobremu Serbej, kotrehož starši syn je hižo ze serbskim fararjom w Klětnom, mjez tym zo młódši w Berlinje teologiju studuje.

Jako tu do wučerjoweje zahrody stupich, dopomnich so, zo běch tu hižo w lěće 1868 jako niši tertianer Budyskeho gymnazija pobył, hdyž tehdy sobustawy gymnazialneho towarstwa Societas slavica Budissinensis we wulkich prózdninach sej do Błótow wulećachu. Běše tam tehdy wučer Komor, wobstarny mužik, kiž bě našemu njebohemu Smolerjej w lěće 1840 pomhał w Błótach ludowe pěsnički hromadźić. Wón měješe zahrodu połnu najkrasnišich róžow (centifolijow), štož so mi tak wuběrnje spodobaše, zo to ženje njezabych; nětko spaše sam na kěrchowje pod swojimi róžowymi kerkami.

W Njabožkojcach wotnajachmoj sebi čołmarja a wjezechmoj so po čołmje nutř do krasnych Błótow, husto pak postrowjenaj wot rjanych serbskich holičow a pilnych žonow pak je samaj postrowjejo; jědźechmy přez dźěl Bórkow na Lipje (Leipe), hdźež sebi w mi znatym hosćencu wot wjesołeje wobwjertliweje hosćencarki jědź šćukow z Błótowskej jušku přihotować dachmoj, kiž namaj wuběrnje słodźeše. Załožichmoj na to čołm w Bobolcach (Boblitz), wulkej, zamožitej a nimale cyle serbskej wsy, hdźež so ludźo wulcyšnje dźiwachu a zradowachu, jako z nimi serbsce rěčeć počachmoj. Chwatachmoj dale do Lěd (Lehde), zo bychmoj tež tute Błótowske Bjenatki wohladałoj a přejěłoj. W Lubnjowje wostachmoj na nóc.


impressum